ก็หรือว่าธรรมเหล่าใด มีมูลที่เป็นอัพยากตะมูล มีอยู่, ธรรม
เหล่านั้นทั้งหมด เป็นอัพยากตะ ใช่ไหม ?

2. เอกมูลยมกะ (เอกมูลมูลกา)

ธรรมเหล่าใดเหล่าหนึ่ง ที่เป็นอัพยากตะ มีอยู่, ธรรมเหล่านั้น
ทั้งหมด มีมูลที่เรียกว่าเป็นมูลอันเดียวกันกับอัพยากตมูล ใช่ไหม ?
อัพยากตธรรมที่เป็นอเหตุกะ ไม่มีมูลที่เรียกว่าเป็นมูลอันเดียว
กันกับอัพยากตะมูล, อัพยากตะที่เป็นสาเหตุกะ มีมูลที่เรียกว่าเป็นมูล
ใช่.

3. อัญญมัญญมูลยมกะ (อญฺญมญฺญมูลมูลกา)

ธรรมเหล่าใดเหล่าหนึ่ง มีมูลที่เรียกว่าเป็นมูลอันเดียวกันกับ
อัพยากตมูล มีอยู่, ธรรมเหล่านั้นทั้งหมด มีมูลที่เรียกว่าเป็นมูลแก่
กันและกันกับอัพยากตมูล ใช่ไหม ?
อัพยากตมูลเหล่าใดเกิดขึ้นคราวเดียวกัน อัพยากตมูลเหล่านั้น
มีมูลที่เรียวกว่าเป็นมูลอันเดียวกันกับอัพยากตมูลด้วย มีมูลที่เรียกว่าเป็น
มูลแก่กันและกันด้วย, ธรรมที่เกิดร่วมกับอัพยากตมูลที่เหลือนอกนั้น

มีมูลที่เรียกว่าเป็นมูลอันเดียวกันกับอัพยากตมูล แต่ไม่ใช่มีมูลที่เรียกว่า
เป็นมูลแก่กันและกัน.
ก็หรือว่าธรรมเหล่าใด มีมูลที่เรียกว่าเป็นมูลแก่กันและกันกับ
อัพยากตมูล. มีอยู่, ธรรมเหล่านั้นทั้งหมด เป็นอัพยากตะ ใช่ไหม ?
ใช่.

มูลวารนิทเทสในนามบท

[ 18 ] มูลนยะที่ 1

1. มูลยมกะ ( มูลา)

ธรรมเหล่าใดเหล่าหนึ่ง ที่เป็นนาม มีอยู่, ธรรมเหล่านั้น
ทั้งหมด ชื่อว่านามมูล ใช่ไหม ?
มูลมี 9 เท่านั้น¹ ชื่อว่านามมูล, นามธรรมที่เหลือนอกนั้น
ไม่ชื่อว่านามมูล.
ก็หรือว่าธรรมเหล่าใด ชื่อว่านามมูล มีอยู่, ธรรมเหล่านั้น
ทั้งหมด เป็นนาม ใช่ไหม ?
ใช่.

2. เอกมูลยมกะ ( เอกมูลา )

ธรรมเหล่าใดเหล่าหนึ่ง ที่เป็นนาม มีอยู่, ธรรมเหล่านั้น
ทั้งหมด มีมูลเป็นอันเดียวกันกับนามมูล ใช่ไหม ?
นามธรรมที่เป็นอเหตุกะ ไม่มีมูลเป็นอันเดียวกันกับนามมูล,
นามธรรมที่เป็นสเหตุกะ มีมูลเป็นอันเดียวกันกับนามมูล.

1. กุศลมูล 3, อกุศลมูล 3, อัพยากตมูล 3 รวมเป็น 9.